روش شناسی فهم اجتهادات سیاسی فقیهان در چارچوب فقه النظریه
نویسندگان
چکیده
این مقاله عهده دار بررسی ویژگی های اجتهادی فقیهان سیاسی در چارچوب رهیافت «فقه النظریه» است. این رهیافت یکی از دستگاه های فقهی در دورۀ معاصر است که در صدد تولید حکم شرعی از درون نظریه است. مبتکر و مؤسس این رهیافت فقهی −آیت اللّه شهید سید محمد باقر صدرe− درصدد تولید نظریه های اسلامی در حوزه های گوناگون زندگی از درون شریعت می باشد. پرسش اساسی مقاله این است که مهم ترین مؤلفه ها و ویژگی های اجتهادی فقیهان سیاسی در رهیافت فقه النظریه چیست؟ بدین سان برای دریافت این مؤلفه ها نخست به تبارشناسی نظریه در فقه شیعه پرداخته، سپس روش شناسی «فقه النظریه» را به تفصیل بحث کرده است تا فرآیند و چگونگی تولید نظریه از درون احکام شریعت و نیز تولید حکم شرعی تبیین شود. در ادامه، با عنایت به سه مفهوم فقه النظریه، نظریه حق الطاعه و نظریه منطقه الفراغ التشریعی مهم ترین ویژگی های اجتهادی فقیهان سیاسی در این رهیافت معرفی و تحلیل می شود
منابع مشابه
روششناسی فهم اجتهادات سیاسی فقیهان در چارچوب فقهالنظریه
این مقاله عهدهدار بررسی ویژگیهای اجتهادی فقیهان سیاسی در چارچوب رهیافت «فقهالنظریه» است. این رهیافت یکی از دستگاههای فقهی در دورۀ معاصر است که درصدد تولید حکم شرعی از درون نظریه است. مبتکر و مؤسس این رهیافت فقهی −آیتاللّه شهید سید محمد باقر صدرe− درصدد تولید نظریههای اسلامی در حوزههای گوناگون زندگی از درون شریعت میباشد. پرسش اساسی مقاله این است که مهمترین مؤلفهها و ویژگیهای اجتهادی ف...
متن کاملفقه قرآنی در منظر فقیهان اهل سنّت
باز نمایى خطوط کلى مبانى و روشهاى مذاهب اهل سنّت در فهم آیات فقهى قرآن است. پس از عصر تابعین، فقه القرآن در حوزه فقهى اهل سنت، رو به رشد نهاد و ابواب فقه به صورت مستقل تدوین گردید و مذاهب اسمى اهل سنت شکل گرفت و باب اجتهاد مسدود شد. مذاهب اهل سنت با تلقىهاى نسبتاً متفاوتى مرجعیت قرآن را در فقه قبول داشتند، مذهب حنفى دلالت عمومات قرآن را قطعى و تنها با سنت متواتر یا مشهور قابل تخصیص مىدانست. ما...
متن کاملاشتراوس و روش شناسی فهم فلسفه سیاسی اسلامی
لئو اشتراوس (1899- 1973) از جمله مهمترین فیلسوفان سیاسی قرن بیستم است که فلسفه سیاسی او از جامعیت خاصی برخوردار بوده و همه دورانهای تاریخی کلاسیک، میانه و مدرن را در بر گرفته است. آراء و اندیشه های وی در فلسفه سیاسی، همواره برای علاقه مندان به این رشته جذاب و خواندنی بوده است. اشتراوس شرق شناسی است که هنوز اندیشه های بدیع او در زمینه فلسفه سیاسی اسلامی برای محققان این عرصه ناشناخته مانده است. م...
متن کاملنسبت «فهم سیاسی» و «فقه سیاسی» در امر به معروف و نهی از منکر
فقه سیاسی به مثابة شاخهای از اندیشه و فهم سیاسی اسلام، با تکیه بر روششناسی اجتهاد، مربوط به ادارة مسائل اجتماعی و سیاسی کشور و مشتمل بر دستورها، احکام و راهکارهایی در زمینة عرصههای گوناگون قدرت، نظام، سیاست و اجتماع است. این دانش فقهی دارای هویت جمعی است که رسالت سامان دادن به زندگی اجتماعی و سیاسی را برعهده دارد. یکی از مصادیق مهم فقه سیاسی «امر به معروف» و «نهی از منکر» است که برای تحقق اه...
متن کاملروش شناسی مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی
فقه تطبیقی روش علمی است که به منظور مقایسه مذاهب فقهی و توصیف و تبیین نقاط اشتراک و افتراق آنها بکار میرود. فقهپژوه در این رویکرد خود را از حصار منابع، ادله و روشهای فهم شناخته شده در مذهب خاص فراتر میبرد و فهم عمیق مسئله مورد پژوهش را در دیدگاهها، روشها و ابزارهای متفاوت مذاهب برای خود فراهم میآورد. وی برای انجام مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی مراحلی را طی مینماید: 1- مسئلهیابی و مسئله...
متن کاملروش شناسی مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی
فقه تطبیقی روش علمی است که به منظور مقایسه مذاهب فقهی و توصیف و تبیین نقاط اشتراک و افتراق آنها بکار میرود. فقهپژوه در این رویکرد خود را از حصار منابع، ادله و روشهای فهم شناخته شده در مذهب خاص فراتر میبرد و فهم عمیق مسئله مورد پژوهش را در دیدگاهها، روشها و ابزارهای متفاوت مذاهب برای خود فراهم میآورد. وی برای انجام مطالعات تطبیقی در فقه اسلامی مراحلی را طی مینماید: 1- مسئلهیابی و مسئله...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
روش شناسی علوم انسانیناشر: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
ISSN 1608-7070
دوره 21
شماره 84 2015
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023